Rodzynek wśród elektryków – tylko jeden wniosek o wodorowce w "podmiejskim" konkursie KPO

Zakończył się konkurs nr KPOD.09.05-IW.02-003/24 w ramach komponentu „E Zielona, inteligentna mobilność” – Inwestycja E1.1.2 Zero- i niskoemisyjny transport zbiorowy (autobusy), realizowany w ramach KPO. Konkurs ogłoszony przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych dotyczył dofinansowania do zakupu autobusów podmiejskich oraz infrastruktury do ich ładowania.

Jak już pisaliśmy, maksymalna kwota dofinansowania, jaka mogła zostać przyznana, to aż 95% wydatków kwalifikowalnych. Łączna pula wsparcia wyniosła 133 517 052,43 PLN, co pozwoli na realizację wielu projektów mających na celu poprawę jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji CO2 w transporcie publicznym.

Rodzynek wśród elektryków

Co ciekawe większość podmiotów zgłaszających się do konkursu zadeklarowała chęć zakupienia standardowych autobusów elektrycznych. Tylko jeden z dwunastu beneficjentów zgłosił się z zamiarem kupna autobusów elektrycznych napędzanych wodorem. Chodzi o Koleje Małopolskie, które mimo mylącej nieco nazwy, dbają również o tabor autobusowy w województwie. Zapytaliśmy marketing spółki o przyczynę takiej a nie innej decyzji:

– Obecnie prowadzony nabór na nowe autobusy z KPO przewidywał pozyskanie wyłącznie autobusów zeroemisyjnych. Spółka aplikowała o środki i otrzymała dofinansowanie na zakup 15 autobusów elektrycznych. W czwartym naborze KPO zdecydowaliśmy się pozyskać autobusy wodorowe ze względu na oferowane przez producentów zasięgi, konieczność testowania nowych rozwiązań oferowanych na rynku oraz w związku z planami postawienia stacji wodorowej w Krakowie – zaznacza przedstawiciel działu marketingu Kolei Małopolskich i dodaje:

– Nie bez znaczenia jest wchodząca w życie w Krakowie strefa czystego transportu. Realizując politykę taborową spółki w kontekście ekologicznym planowane jest zastąpienie posiadanych autobusów z normą spalin Euro 5 pojazdami zeroemisyjnymi. Autobusy wodorowe poprzez posiadanie cech eksploatacyjnych zbliżonych do tych z klasycznym napędem wpisują się w przyjęty model całodziennej obsługi linii komunikacyjnych bez konieczności uzupełniania energii elektrycznej i konieczności budowy niezbędnej infrastruktury ładowania.

Koleje Małopolskie zapytane o plany związane z rozwojem transportu wodorowego w regionie odpowiedziały, że zamierzają na tę chwilę poprzestać na planowanym zamówieniu i jak inni obserwować rynek rozwoju technologii wodorowej. Pozyskanie pięciu autobusów uznano za bezpieczne wejście w nową technologię oraz okazję do pozyskania niezbędnej wiedzy i doświadczenia z eksploatacji. Spółka planuje obserwować rozwój technologii i oferowane produkty w kontekście modelu działania MLD w przyszłości i możliwość jego ewentualnego rozwoju poprzez zakup kolejnych pojazdów.

Skąd brać wodór i jak za niego zapłacić

Dobre chęci i zmiany w kierunku rozwoju Zielonego Transportu Publicznego to jednak nie wszystko. Wciąż pozostaje kwestia dostępności i cen wodoru. Koleje Małopolskie, jak dyplomatycznie poinformowały naszą redakcję, rozważają „pozyskanie wodoru od spółki, która planuje budowę stacji wodorowej w Krakowie” – chodzi oczywiście o Orlen, który energicznie się w tym kierunku rozwija i na początku roku przedstawił obszerny plan na najbliższe lata, między innymi w zakresie inwestycji wodorowych. Koleje Małopolskie nie wykluczają również możliwości skorzystania z innych producentów wodoru, którzy oferują dostawy wodoru poprzez mobilne stacje ładowania.

– Plany związane z budową stacji tankowania wodoru są ogólnodostępne. Spółka nie wyklucza korzystania z ogólnodostępnych stacji jak i rozwiązań dedykowanych jak np. mobilna stacja tankowania na potrzeby własne – informuje przedstawiciel Kolei Małopolskich.

Nie zmienia to jednak faktu, że na chwilę obecną wodór jest drogi i dosyć trudno dostępny. Koleje Małopolskie patrzą jednak na sprawę bardziej kompleksowo.

– Oczywiście jest powszechnie wiadome, że obecnie rozwiązania związane z wodorem w zakresie kosztów samego paliwa na wozokilometr nie są konkurencyjne w odniesieniu do autobusów elektrycznych czy spalinowych. Warto jednak na temat spojrzeć szerzej. Technologia wodorowa rozwija się coraz szybciej. Oferowane są autobusy, które zasięgiem dorównują autobusom spalinowym. Przy odpowiednich zmianach podatkowych i upowszechnieniu się paliwa wodorowego koszt kilograma wodoru będzie tańszy – tłumaczy spółka i dodaje:

– Również producenci taboru wskazują, iż pole do rozwoju technologii wodorowych, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia cen pojazdów, jest ogromne. Należy również brać pod uwagę, iż budując długofalową strategię spółki należy zdobywać niezbędne doświadczenie w eksploatacji pojazdów zeroemisyjnych, które będą w niedalekiej przyszłości podstawą flot autobusowych. Decyzję co do zakupu pojazdów wodorowych należy również pojmować w kategorii innowacji ze względu na brak wykorzystywania obecnie w ruchu liniowym autobusów wodorowych w komunikacji podmiejskiej czy regionalnej.

Ostatecznie dla Kolei Małopolskich ważna jest również ekologia.

– Cele środowiskowe szczegółowo zostały opisane we wniosku o dofinansowanie, ale najważniejszy efekt to redukcja niskiej emisji. Autobusy MLD obsługują zarówno tereny miejskie jak i podmiejskie, gdzie cały czas mierzymy się z problemem lokalnej emisji. Wprowadzone do floty ekologiczne autobusy będą nie tylko wygodne, ale co najważniejsze na ulicach miast wygenerują mniejszy hałas. Jednym z naszych priorytetów jest wspieranie nowoczesnego i zeroemisyjnego transportu publicznego. Stawiamy na ekologię oraz rozwój. Nasze działania są impulsem nadającym proekologiczny kierunek.

Szczegóły dotyczące konkursu

Przypomnijmy, że Krajowy Plan Odbudowy, będący częścią unijnego pakietu „NextGenerationEU”, z którego pochodzą środki przyznane Kolejom Małopolskim, daje Polsce szansę na realizację ambitnych celów związanych z zieloną transformacją. Zeroemisyjne autobusy to jedno z kluczowych rozwiązań, które pozwalają na poprawę jakości transportu publicznego i zmniejszenie hałasu w miastach. Wpłyną również na poprawę jakości życia mieszkańców.

Konkurs zakończył się akceptacją listy ocenionych przedsięwzięć przez Instytucję odpowiedzialną za realizację inwestycji (IOI). Szczegółowe wyniki naboru, wraz z pełną listą rankingową, zostały opublikowane na stronie CUPT, w specjalnie dedykowanej sekcji konkursowej. Wśród zgłoszeń tylko jedno zostało odrzucone ze względu na niespełniane wymaganych kryteriów, pozostałych 12 może liczyć na dofinansowanie zakupów, mimo iż żadnemu nie udało się uzyskać w konkursie maksymalnej liczby punktów - najlepiej wypadł Powiat Włocławski, który wnioskował o dofinansowanie na „zakup zeroemisyjnych autobusów wraz z elementami infrastruktury technicznej i wyposażenia służących do obsługi linii pozamiejskich na terenie powiatu włocławskiego”. Najgorzej oceniony został wniosek gminy Podegrodzie wnioskującej o wsparcie w ramach „zakupu zeroemisyjnych autobusów pozamiejskich dla Gminy Podegrodzie”.